Sistema ulertzeko kontzeptuak
Sexua
Gizona emakumea
Izaki organikoen ezaugarria da; honen bidez, arrak edo emeak izan gaitezke.
Generoa
Emakumezkoa- gozonezkoa
Kultura eratze bat da, emakume edo gizon jaiotzeagatik, zeregin, eginkizun edo balio batzuk itsatzen saie.
Neska bada: lagunkoia da, etxeko lanak egiten ditu, ama izateko prestatuta egon beharko da…
Mutila bada: gogorra, indartsua, aldarkorra izan beharo du.
Estereotipoak:
taldekideen uste eta jarrera bereizgarriak dira.
Rolak:
Gizarte- arauak eta jokabide ikasiak eta ezarriak dira.
Nolakoak esaten dute garela?
Emakumea: ahula, zaurgarria, eztia, menpekoa, otzana, pribatu- zalea, printzesak…
Gizona: indartsua, oldarkorra, independientea, agintaria, politiko-zalea, negozioak, printzeak…
Non ikasten dugu?
Familia: amen eta aiten eginkizunak
Eskola: testu-liburuetan, espazioaren antolaketan, jostailkuak…
Komunikabideetan: telesaioak, filmak, publizitatean…
Hizkuntza androzentristan: gizonezkoei dagokiona orokorra da eta emakumezkoei dagokiona, zerbait zehatza moduan. Zer gertatzen da maskulinoa orokor moduan erabiltzen badugu?
Androzentrismoa
Munduaren ikuskera zein bidez gizona guztien erdogunean kokatuta dago.
Gizonen begirada bakarra bezain unibertsala da. Izan ere, gizaki guztientzat orokortzen da, gizonak, zein emakumeak izan ala ez…
Emakumeen eta euren munduaren ikusexintasuna dakar, hau dam emakumeek eginiki ekarpneak ezkutatzen dira.
Sexismoa
Gizatalde baten diskriminazioa beste batekiko, sexu arrazoia delarik.
Gizarte baten botere-harremanan beste batekiko, sexuaren arabera
Patriarkaturaren baitan erabilitako metodo guztiak- era berean metodo bakoitza- menperatutako sexua; hotzm emakumeak, gutxietsi, menperatu eta zapaltzen jarraitu ahal izateko
Berdintasuna:
Gizonek eta emakumeek onura eta epai berberak jaso behar dituzte. Guztiei errespetu bera zor zaie eta horrelaxe tratatu behar dituzte. Nazio Batuen Giza- Eskubideei buruzko Adierazpen Unibertsalak berak halaze dio: herritar guztieti generoari erreparatu gabe demokrazia- jardueretan batik bat berdintasun legal eta soziala eskaintzea. Halaber, lan bera egiteagatik, soldata bera jasotzea ere bermatu beharko zaie.
HEZKIDETZA:
Hezkidetza, heziketa metodo gisa, sexuen arteko berdintasunean eta diskriminazio ezan oinarritzen da. Genero estereotipoetatik kanpo egiten den hezkuntza da, zein pertsonak, bere osotasunean eta indibidualtasunean hezten duen.